Tháng 5: Cao điểm dịch hại trên cây trồng, nông dân cần chủ động phòng trừ sớm

Tháng 5 là thời điểm giao mùa, thời tiết nắng mưa đan xen tạo điều kiện lý tưởng cho nhiều đối tượng sâu bệnh phát sinh và gây hại mạnh trên lúa, rau màu, cây ăn quả và cây công nghiệp.

Sâu cuốn lá, rầy nâu, bệnh đạo ôn, sâu đục quả, bọ trĩ... đang có nguy cơ bùng phát tại nhiều địa phương nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời. Trước diễn biến này, ngành nông nghiệp khuyến cáo bà con nông dân cần tăng cường kiểm tra đồng ruộng và áp dụng đồng bộ các biện pháp phòng trừ để bảo vệ sản xuất vụ Xuân – Hè 2025.

1.Trên cây lúa vụ Xuân (miền Bắc & Bắc Trung Bộ)

Dịch hại chính:

Sâu cuốn lá nhỏ (lứa 2): Phát sinh mạnh, sâu non gây hại lá vào đầu và giữa tháng 5.

Rầy nâu, rầy lưng trắng: Di trú, phát triển mật độ cao ở những ruộng xanh tốt, bón thừa đạm.

Bệnh đạo ôn cổ bông: Xuất hiện rải rác, dễ bùng phát khi gặp thời tiết mưa ẩm, lúa trỗ đồng loạt.

Khô vằn, lem lép hạt, bạc lá: Gây hại từ giai đoạn làm đòng đến trổ, đặc biệt trong điều kiện ẩm ướt.

Biện pháp phòng trừ:

Theo dõi đồng ruộng thường xuyên, phát hiện sớm để xử lý kịp thời.

Phun thuốc sâu cuốn lá khi sâu tuổi 1–2, tránh để mật độ cao gây hại nặng.

Bón phân cân đối, giảm đạm ở giai đoạn cuối, tăng kali để tăng sức đề kháng cây.

Dùng thuốc đặc hiệu phòng đạo ôn, khô vằn (như Tricyclazole, Validamycin…).

Không phun tràn lan, đảm bảo nguyên tắc 4 đúng.

2. Trên cây ăn quả (vải, nhãn, xoài, cam quýt)

 Dịch hại chính:

Sâu đục quả (vải): Xuất hiện và gây hại mạnh trong giai đoạn quả phát triển.

Bệnh thán thư (vải, xoài): Gây cháy quả, rụng quả non nếu không xử lý kịp.

Rầy mềm, nhện đỏ, sâu vẽ bùa: Phát triển mạnh trong thời tiết nóng ẩm.

Ruồi đục trái: Gây hại trên nhiều loại quả, đặc biệt từ giữa tháng 5.

Biện pháp phòng trừ:

Bao quả sớm để ngăn sâu đục quả và ruồi vàng.

Tỉa cành, tạo tán thông thoáng, giảm độ ẩm vườn cây.

Phun phòng thán thư bằng thuốc gốc đồng, Mancozeb…

Bẫy dính vàng hoặc bẫy pheromone để bắt ruồi đục trái, nhện đỏ.

3. Trên rau màu (dưa hấu, cà chua, cải, bắp cải…)

Dịch hại chính:

Bọ trĩ, bọ phấn trắng, sâu xanh, sâu tơ: Gây xoăn lá, thối ngọn, giảm năng suất.

Bệnh phấn trắng, sương mai, thối nhũn: Tăng nhanh trong thời tiết mưa ẩm, đặc biệt ở dưa và cải.

Ốc bươu vàng: Phát sinh gây hại rau ăn lá, lúa mới cấy ở ruộng thấp.

Biện pháp phòng trừ:

Gieo trồng đúng lịch thời vụ, luân canh cây trồng để cắt nguồn bệnh.

Dùng chế phẩm sinh học (nấm xanh, nấm trắng) để kiểm soát sâu, bọ.

Phun thuốc phòng khi có dự báo mưa dầm dài ngày.

Thu gom ốc bươu vàng thủ công, dùng bả sinh học hoặc thuốc chuyên dụng.

 4. Trên cây công nghiệp (cà phê, hồ tiêu, cao su…)

 Dịch hại chính:

Tuyến trùng, rệp sáp (hồ tiêu): Phát triển mạnh vào đầu mùa mưa.

Bọ xít muỗi, bệnh gỉ sắt (cà phê): Gây hại khi độ ẩm cao, lá bị vàng rụng.

Nấm hồng, loét sọc mặt cạo (cao su): Xuất hiện ở vườn rậm rạp, không vệ sinh thường xuyên.

Biện pháp phòng trừ:

Tỉa cành, tạo tán hợp lý, bón phân cân đối, đặc biệt kali.

Phun thuốc trừ nấm, vi khuẩn khi có triệu chứng đầu tiên.